Najciekawsze tradycje bożonarodzeniowe na świecie
To jak wyglądają święta Bożego Narodzenia w Polsce każdy z nas wie doskonale, ale co z resztą świata? Nie wszędzie wygląda to tak jak u nas, więcej niektóre zwyczaje mogą wydawać się nam niezrozumiałe. Poznaj dziwne tradycje bożonarodzeniowe na świecie i zobacz jak inni obchodzą te ważne święta.
Dziwne zwyczaje bożonarodzeniowe na świecie
Co prawda tradycja Bożego Narodzenia wynika z religii chrześcijańskiej, jednak przyjęło się wśród innych wyznaczał i kultur, a niektóre z nich dość swobodnie modyfikowały poszczególne zwyczaje, zmieniając już istniejące czy dodając zupełnie nowe.
Szopka, choinka czy wieczerza wigilijna to standardowe elementy, dziś skupimy się na czymś innym, tematem będą dziwne tradycje świąteczne na świecie.
1. Zły Mikołaj, Austria
Chodzi o Krampusa, którego możecie znać z innego wpisu – kto przynosi prezenty w różnych krajach. Krampus to zły i okrutny towarzysz Świętego Mikołaja, który karze niegrzeczne dzieci i dorosłych upiornymi dowcipami.
Co rok w Wiedniu odbywa się parada na której można podziwiać całe stado niesfornych Krampusów.
2. Boże Narodzenie na rolkach: Wenezuela, Caracas
Ostatnimi laty w Caracas, stolicy Wenezueli zrodziła się nowa tradycja bożonarodzeniowa. O poranku 25 grudnia tłumy ludzi wyruszają na mszę. Nie byłoby w tym nic dziwnego gdyby nie fakt, że wszyscy z nich poruszają się na rolkach lub wrotkach.
Zwyczaj stał się tak modny, że obecnie niektóre ulice miasta są zamykane dla ruchu samochodowego na czas owych mszy.
3. Groźny Kot Yule, Islandia
Po islandzku Jólaköttinn, z angielskiego Yule Cat, a po polsku możemy powiedzieć po prostu Kot Bożego Narodzenia. Na pierwszy rzut oka nic nadzwyczajnego, a tym bardziej groźnego. Jednak w obawie przed wspomnianym kotem Islandczycy przed każdym Bożym Narodzeniem kupują nowe ubranie, dlaczego?
Jólaköttinn to złośliwe stworzenie, które wędruje przez zasypane śniegiem krainy i uaktywnia się w okresie Bożego Narodzenia. Pożera tych, którzy nie wypełnili swojego obowiązku.
Pierwotnie kotem straszono pracowników rolnych. Ci którzy ciężko pracowali nie mieli się czego bać, otrzymywali nawet prezenty – zestaw nowych ubrań. Jednak ci którzy nie wywiązywali się z obowiązków mieli zostać pożarci przez gigantyczną bestię przypominającą kota.
Dziś jest zwyczajem, że wszyscy na Islandii kupują nowe ubrania na Boże Narodzenie, aby uniknąć nieprzyjemnego zgonu.
4. Pajęczyna na choince, Ukraina
Tym razem dziwne tradycje bożonarodzeniowe na świecie, które na pewno nie spodobają się arachnofobom. Na Ukrainie panuje zwyczaj wedle którego drzewko świąteczne przyozdabia się sztuczną pajęczyną i pająkami.
Tradycja zrodziła się z ludowej opowieści o biednej wdowie, która była tak biedna, że nie było jej stać na wigilijną wieczerzą ani udekorowanie choinki. W noc poprzedzającą święta pająki udekorowały jej drzewko piękną pajęczyną, która następnie zmieniła się w złoto. Wdowa już nigdy później nie zaznała biedy.
5. Kubełek KFC na wigilijnym stole, Japonia
Przeglądając tradycje świąteczne z całego świata nie sposób pominąć Japonii. Co prawda trudno szukać tam kultury chrześcijańskiej, jednak za sprawą globalizacji Boże Narodzenie trafiło też do Kraju Kwitnącej Wiśni.
25 grudnia nie jest tam świętem, ale rodziny zbierają się tego dnia i udają do… KFC. Wszystko zaczęło się w 1974 r. od hasła reklamowego „Kurisumasu ni wa kentakkii!” (Kentucky na Boże Narodzenie!)
Świąteczna kolacja w KFC jest obecnie powszechną tradycją. Tego dnia ceny kurczaków są wyższe, a do kas ustawiają się ogromne kolejki.
6. Ogórek kiszony na choince, Niemcy
Uważa się, że tradycja drzewek bożonarodzeniowych rozpoczęła się w Niemczech w XVI wieku, nic więc dziwnego, że znudziły im się klasyczne ozdoby choinkowe. Dla urozmaicenia na choince wiesza się jednego ogórka, ten kto znajdzie go pierwszy otrzymuje dodatkowy prezent lub zyskuje prawo pierwszeństwa przy rozpakowywaniu prezentów, co więcej będzie mu sprzyjało szczęście.
Według niektórych podań tradycja ta pochodzi z Hiszpanii, gdzie 2 chłopców było więzionych w beczce z piklami, a uratował ich Święty Mikołaj ocalając ich życie.
7. Świąteczna sauna, Finlandia
Najciekawsze tradycje bożonarodzeniowe na świecie to także te związane z utrzymaniem higieny i zdrowia. W Finlandii wiele domów posiada osobne pomieszczenia z urządzoną sauną. W okresie Bożego Narodzenia ta gorąca i parna przestrzeń staje się miejscem świętym, w którym można nawiązać kontakt ze zmarłymi przodkami.
Tradycją są długie seanse w saunie przed wigilijną wieczerzą, wychodząc z sauny miejsce ludzi zajmują duchy zmarłych.
8. Buty przy kominku, Holandia
Tym razem dziwne zwyczaje bożonarodzeniowe na świecie z Holandii. Panuje tam zwyczaj polegający na tym, że 5 grudnia dzieci umieszczają swoje buty przy kominku licząc na prezenty od Sinterklaasa (holenderski odpowiednik Świętego Mikołaja).
Zgodnie ze zwyczajem w butach zostawia się marchewkę, dla konia Armiego. Grzeczne dzieci mogą liczyć na prezenty, natomiast te niegrzeczne otrzymują zgniłego ziemniaka.
9. Smażone larwy, Republika Południowej Afryki
Świąteczne jedzenie kojarzy nam się z pysznymi i aromatycznymi potrawami, słodkim ciastem, pierniczkami czy kompotem. Jednak w RPA dzieci nie mogą się doczekać smażonych larw. Ten zwyczaj zdecydowanie pasuje na listę dziwne tradycje świąteczne na świecie.
Nie chodzi o zwykłe larwy, a wyjątkowe należące do ćmy o nazwie Emperor Moth caterpillars. Smażone gąsienice są prawdziwym rarytasem a ich spożywanie ma przynieść szczęście.
10. Kaczor Donald, Szwecja
Każdego roku 25 grudnia, dokładnie o godzinie 15:00 transmitowany jest odcinek Kaczora Donalda pt. „Kalle Anka och hans vänner önskar God Jul” czyli „Kaczor Donald i jego przyjaciele życzą Wesołych Świąt”.
Jest to odcinek specjalny powstały w 1958 roku, a rodziny zbierają się przed telewizorami, żeby go wspólnie obejrzeć. Tradycja sięga lat 60-tych, kiedy telewizory były nowością w Szwecji i nadawano tylko dwa kanały – z których jeden puszczał bajki Disneya na Boże Narodzenie.
11. Alternatywna choinka, Nowa Zelandia
Nie we wszystkich częściach świata drzewko bożonarodzeniowe jest iglastą choinką, w niektórych zastępują ją inne gatunki. W Nowej Zelandii jest to niezwykle urodziwe drzewo metrosideros wyniosły, z języka maoryskiego pohutukawa. Kwitnie w okresie Bożego Narodzenia, stąd zwyczajowa nazwa „Christmas tree”.
Pierwsza wzmianka o dekorowaniu kościołów i domów gałązkami tego drzewa pochodzi z 1867 roku. Dziś drzewo pohutukawa jest jednym z podstawowych symboli Świąt Bożego Narodzenia w Nowej Zelandii. Pojawia się na kartkach pocztowych, torebkach prezentowych, a nawet wspomina się o niej w kolędach i pieśniach.
12. Świąteczna kłoda: Hiszpania, Katalonia
Najciekawsze tradycje bożonarodzeniowe na świecie to zdecydowanie te, które mają silne powiązanie z życiem w dawnych czasach. Jedną z nich jest wywodząca się z hiszpańskiej Katalonii Tió de Nadal.
Tió znaczy „pieniek drzewa” i tak, 8 grudnia w domu ustawia się pieniek, kłodę drewna i przez kolejne dni dzieci karmi ją małymi smakołykami (owoce, chel) oraz wodą czy nawet winem, przykrywają kocem aby nie było jej zimno. To właśnie pod kocem znajdą się prezenty, które dzieci otrzymają w Wigilię.
Takie gloryfikowanie kłody drewna wynika z jej roli w przeszłości. Kłoda dawała ciepło i światło – jako materiał opałowy oraz schronienie – jako budulec. Z czasem kłodzie dodano oczy, usta, noc, łapki czy język i w takiej formie występuje w czasie świąt.
24 grudnia dzieci odśpiewują piosenkę uderzając w pieniek kijkami, po czym mogą zdjąć koc pod którym kryją się świąteczne upominki.
W innej wersji chodzi o to, że kłoda objada się słodyczami, które zwraca (dosłownie robi kupę) zebrane słodycze 24 grudnia.
13. Wigilijne czytanie książek – Jolabokaflod, Islandia
Jolabokaflod w wolnym tłumaczeniu znaczy „Bożonarodzeniowy Powódź Książek”, to tradycja wigilijna panująca na Islandii. Polega na tym, że rodziny wymieniają między sobą nowe książki i spędzają resztę wieczoru na czytaniu.
Tradycja powstała podczas II wojny światowej, kiedy papier był jedną z niewielu zasobów, których nie brakowało. Dzięki temu książki stały się najlepszym, bo niemal jedynym dostępnym prezentem. Być może z tego wynika fakt, że 10% Islandczyków opublikowało swoją książkę.
14. Hokejowy mecz, Etiopia
W Etiopii Boże Narodzenie obchodzone jest 7 stycznia, zgodnie z zasadami Etiopskiego Kościoła Prawosławnego. Dzień wcześniej obowiązuje post, a niektórzy Etiopczycy poszczą przez 43 dni przed Bożym Narodzeniem, zaczynając już 25 listopada.
7 stycznia ludzie ubierają się na biało i biorą udział w procesji dookoła kościoła oraz uroczystych mszach.
Na razie nie brzmi jak dziwne tradycje bożonarodzeniowe na świecie?
Po uroczystościach kościelnych chłopcy i mężczyźni biorą udział w grze o nazwie ganna, która przypomina hokej uliczny. Pochodzenie tej tradycji związane jest legendą mówiącą, że pasterze, którzy dowiedzieli się o narodzinach Chrystusa uczcili to wydarzenie spontaniczną grą o nazwie ganna.
Jeśli chodzi o posiłek świąteczny to tradycyjnie jest to pikantny gulasz na bazie mięsa i warzyw oraz miodowe wino.
15. Znikające miotły i czarownice, Norwegia
Według norweskiej tradycji w nocy 24 grudnia na świat wychodzą wszystkie złe duchy i czarownice, które do poruszania się używają mioteł. Jeśli czarownica dopadnie miotłę, uniesie się i odleci.
Żeby uniknąć wizyty złych duchów wszystkie miotły są ukrywane poza zasięgiem wzroku.
16. Muzyczna bitwa, Walia
Tradycja z Południowej Walii wywodząca się z pogańskich rytuałów i wierzeń. Polega na przygotowaniu postaci konia – w tym celu wykorzystuje się prawdziwą końską czaszkę lub atrapę z drewna czy papieru, drąg i worek pokutny. Sam proces przygotowania kukły Mari Lwyd był ważnym wydarzeniem społecznym, które angażowało wielu mieszkańców.
Zwyczaj ten zaczynał się o zmierzchu i często trwał do późnych godzin nocnych. Grupa niosąca kukłę składała się z 4-7 mężczyzn, którzy odwiedzali poszczególne domy odśpiewując pieśń i prosząc o przyjęcie.
Domownicy rewanżowali się inną pieśnią w której wyjaśniali dlaczego nie mogą wpuścić gości. Było to coś na wzór muzycznej bitwy. Po wyczerpaniu powodów musieli wpuścić Mari Lwy do środka i zapewnić gościom piwo oraz jedzenie.
17. Rzucanie jedzeniem w sufit, Rosja i Słowacja
Nie baw się jedzeniem, takie słowa słyszy większość dzieci z ust swoich rodziców. ALe co w sytuacji kiedy rzucanie jedzenie jest świąteczną tradycją? W Rosji i na Słowacji głowa rodziny nabiera na łyżkę trochę jedzenia po czym rzuca nim o sufit.
Im więcej potrawy pozostanie na suficie tym więcej szczęścia czeka domowników w nowym roku.
18. Choinka z bananów, Indie
Kolejna sytuacja w której mieszkańcy egzotycznego państwa nie mają dostępu do iglastych drzewek, więc muszą radzić sobie w inny sposób. W Indiach chrześcijań jest procentowo niewiele, bo zaledwie 2,3% jednak liczbowo jest to ponad 30 milionów osób.
Indyjscy chrześcijanie chcąc kultywować tradycję dekorowania drzewka przystrajają bananowce czy drzewka mango.
19. Wróżenie zamążpójścia, Czechy
Tradycja związana z wróżeniem zamążpójścia przez panny, które początkiem grudnia ścinają gałązki drzew owocowych. Jeśli gałązka zakwitnie w czasie świąt oznacza to szybkie zamążpójście, przed świętami wróży ciążę, a później dopiero ślub. A w przypadku kiedy gałązka w ogóle nie zakwitnie panna nie znajdzie męża przez kolejny rok.
20. Sfermentowane ptaki, Grenlandia
Kolejna tradycja związana z jedzenie, jednak dość nietypowym jak na polskie warunki. Kilka miesięcy przed Wigilią przygotowuje się danie składające się z 500 alk (duży morski ptak) w całości. Razem z dziobami, pazurami i płetwami, które zamyka się w korpusie foki.
Tak przygotowana mieszanka fermentuje przez kilka miesięcy i trafia na wigilijny stół.
21. Głowa owcy, Norwegia
Norwegowie przygotowują całą owczą głowę, razem z mózgiem i podają ją soloną, suszoną, wędzoną, gotowaną jako bardzo ważne danie świąteczne. Danie nazywa się Smalahove i jest szczególnie popularne w regionie Vestlandet.
Jak widzisz okres świąteczny obfituje w dziwne tradycje bożonarodzeniowe na świecie. Dla nas mogą wydawać wydawać szalone i nieracjonalne, jednak dla osób je praktykujących jest to dziedzictwo przodków i bardzo ważny element obchodów Bożego Narodzenia.
Tradycje świąteczne z całego świata pokazują jak różnorodny i fantastyczny jest nasz świat, nasza kultura i dziedzictwo.
To, co może wydawać się całkowicie normalne dla nas dla innych może być kompletnym dziwactwem i na odwrót.
